(International Standard Serial Number – ISSN)
 
    เลขมาตรฐานสากลประจำวารสาร (ISSN) เป็นเลขรหัสเฉพาะที่กำหนดให้แก่สิ่งพิมพ์ประเภทวารสารแต่ละชื่อเรื่อง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้สำหรับการค้นข้อมูลวารสาร การแลกเปลี่ยนและการติดต่อต่างๆ เกี่ยวกับวารสารให้ถูกต้อง สะดวก และรวดเร็ว 

การสร้างเลข ISSN

ศูนย์ข้อมูลวารสารสากล ประเทศฝรั่งเศส เป็นหน่วยงานที่สร้างเลข ISSN โดยใช้การคำนวณด้วย Modulus 11 เลข ISSN ประกอบด้วย เลขอารบิค 8 หลัก ตั้งแต่ 0-9 ยกเว้น เลขตัวสุดท้ายซึ่งบางครั้งจะเป็นตัวอักษร X (ตัวพิมพ์ใหญ่ของอักษรภาษาอังกฤษ) การเขียนเลข 8 หลักนี้ จะแบ่งเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 4 ตัว และมีเครื่องหมาย (-) คั่นกลาง เลขแต่ละตัว ไม่มีความหมาย นอกจากจะใช้สำหรับกำกับวารสารแต่ละชื่อเรื่องเท่านั้น และได้มอบหมายให้ศูนย์ข้อมูลวารสารประเทศต่างๆ ที่เป็นสมาชิกรับผิดชอบในการกำหนดเลขให้กับสิ่งพิมพ์ประเภทวารสารที่พิมพ์ในประเทศของตน 
 

การขอเลข ISSN 

ผู้ขอเลข ISSN ต้องส่งหลักฐานเพื่อประกอบการขอเลข ดังนี้

1. สำเนาแบบฟอร์มการขอเลข ISSN พร้อมลงรายละเอียดเกี่ยวกับข้อมูลวารสาร อย่างครบถ้วน แบบฟอร์มดูได้จาก website ของสำนักหอสมุดแห่งชาติ

2. สำเนาหน้าปกวารสารและสารบัญ

3. สำเนาใบอนุญาตตีพิมพ์ จากกองบัญชาการตำรวจสันติบาล (เฉพาะที่จัดพิมพ์ โดยหน่วยงานเอกชน)

4. ติดต่อขอเลข ISSN โดยทางโทรศัพท์ โทรสาร จดหมาย จดหมายอิเลคทรอนิกส์และติดต่อด้วยตนเอง


สิ่งพิมพ์ที่ให้เลข ISSN

สิ่งพิมพ์ที่ให้เลข ISSN ได้แก่สิ่งพิมพ์ต่อเนื่องประเภทต่างๆ เช่น วารสาร วารสารอิเลคทรอนิกส์ นิตยสาร หนังสือพิมพ์ จุลสาร หนังสือรายปี นามานุกรม
วารสารที่มีการพิมพ์ภาษาอื่นด้วย ต้องให้เลข ISSN สำหรับวารสารภาษาอื่น อีกเลขหนึ่ง ส่วนวารสารที่พิมพ์ด้วยสื่อประเภทอื่น
นอกจากสื่อสิ่งพิมพ์ เช่น ซีดีรอม ออนไลน์ ต้องให้เลข ISSN แยกต่างหากเช่นเดียวกัน
 

การเปลี่ยนชื่อวารสาร

วารสารที่มีเลข ISSN พิมพ์บนตัวเล่มแล้ว ต่อมาต้องการเปลี่ยนชื่อวารสาร ผู้จัดพิมพ์ ต้องติดต่อเจ้าหน้าที่ เพื่อขอรับเลข ISSN สำหรับวารสารที่เปลี่ยนชื่อ จะใช้เลขเดิมไม่ได้ เนื่องจากระบบเลข ISSN จะไม่รับข้อมูลที่มีการให้เลขซ้ำ หรือชื่อวารสารซ้ำ

 
การพิมพ์เลข ISSN บนตัวเล่ม 

เลข ISSN กำหนดให้พิมพ์ในตำแหน่งที่เห็นชัดเจน คือ

1. หน้าปกมุมบนขวา เป็นตำแหน่งที่เหมาะสมที่สุด

2. หน้าปกใน

3. ปกหลัง

 
ประโยชน์ของเลข ISSN

1. เพื่อความสะดวก รวดเร็ว และถูกต้อง ในการสั่งซื้อ จำหน่าย การสืบค้น การแลกเปลี่ยนข้อมูลวารสาร

2. เพื่อทราบสถิติการผลิตวารสารภายในประเทศ ในแต่ละสาขาวิชา

3. เพื่อนำไปใช้ร่วมกับระบบบาร์โค๊ด สามารถนำข้อมูลไปใช้บริหารการผลิต การจำหน่าย และการควบคุมสินค้าคงคลัง
 

สถานที่ติดต่อ

ศูนย์ข้อมูลวารสารระหว่างชาติแห่งประเทศไทย
ศูนย์สารนิเทศห้องสมุด
สำนักหอสมุดแห่งชาติ
โทร/โทรสาร : 0-2281-7533
E-mail : issn_thai@yahoo.com, issn@nlt.go.th
Website : www.nlt.go.th.

คัดมาจาก "เลขมาตรฐานสากลประจำวารสาร ISSN"  www.nlt.go.th